Monday, June 13, 2022

මට මේ දවස් වල හරියට කේන්ති යනවා.....


සිතුවිළි 4





බොහෝ දෙනෙක්ගේ කට්න් මේ දිනවල පිට වෙන වචන ටිකක්. ඇයි මේ හැමෝම තරහින්. මොකද මේකට කරන්නේ.

සමහරු නම් කියනවා "මම පුදුම අමාරුවකින් තරහ පාලනය කර ගත්තේ. මගේ ඔළුවත් පුපුරන්න එනවා තරහ ගිය තරමට" කියලා.මේ වගේ අත්දැකීම් හැමෝටම වගේ නැති වෙන්න බෑ. කේන්ති යාම හැමෝටම පොදු දුර්වලතාවයක්. 

ඔව් මේ කෙන්ති යාම කියන්නේ එක විදියකට අපේ පවතින මානසික ස්වභාවය පිටතට පෙන්වන කන්නාඩියක් . අපිට කේන්ති යන්නේ ඇයි. කේන්ති යන්න බලපාන ප්‍රධාන හේතුව තමයි අපි කැමති විදියට දේවල් සිදු නොවීම. සමාජයක් ඉදිරියේ ලැජ්ජාවට පත් වීම, තම මතයට පොදු පිළිගැනීමක් නැති වීම වගේ තවත් හේතු ගනනාවකට මේ තත්වය බෙදා දක්වන්නත් පුළුවන්. පෞද්ගලිකව හිතලා බැළුවොත් අපි හැමෝටම පෙනෙයි අපිට කේන්ති යන්න   බලපාන විව්ධාකාර හේතු තියෙනවා කියලා.

අත්තටම ඇයි අපිට කේන්ති යන්නේ?

කේන්ති යන්නේත් මිනිස් මනසේ ස්වභාවික ක්‍රියාවලියක් නිසාම තමයි. ඔව් ඇත්ත කේන්ති යාම අපි දුර්වල කමක් කිව්වට ඒක තමයි මිනිස්සුන්ගේ ස්වභාවික පිහිටීම. මේ කේන්ති යාම නිසා අපි ගැටුමකට හෝ තර්ජනයකට මුහුණ දුන් විට අපිට ඒ අවස්ථාවට ප්‍රභල මැදිහත් වීමක් කරන්න අවශ්‍ය කායික මානසික ශක්තිය ලැබෙනවා. ඒ හරහා ප්‍රාථමික සත්ත්වයෙකුට තමන්ගේ ප්‍රථිවාදියාට ප්‍රභලව මුහුණ දෙන්න හැකියාවක් ලැබෙනවා පහර දීමක් කරන්න හෝ අනෙකාව මරා දමන්න තරම්. අපි කථාවටත් කියන්නේ මට ආව කේන්තියට ඌව මරාගෙන කන්න තිබුනා කියලා. අන්න ඒක තමයි ඇත්තටම කේන්තියේ සැබෑ අරුත. තමන්ට අභියෝග කරන ප්‍රථිවාදියාව විනාශ කරලා දාන්න ඕනේ කරන කායික මානසික සූදානමට තමයි අපි කේන්තිය කියලා කියන්නේ.

එහෙමනම් ඇයි දැන් අපි කේන්ති යාම දුර්වල කමක් කියලා කියන්නේ. මේ මිනිස්සු දැන් බොහෝම සංස්කෘතික ජීවන රටාවකට හුරු වෙලා. ඒ තුලින් මිනිස්සු බුද්ධිමත් හා දියුණු ජීවන රටාවක් ගොඩ නගා ගෙන. ඉතින් බුද්ධිමත්ව බැලුවාම මේ කේන්ති යාම කියන්නේ ප්‍රාථමික සත්ත්ව හැසිරීමක්. දියුණු බුද්ධිමත් සතුන් වන මිනිසුන්ට ඒක ගැලපෙන්නේ නැහැ. ඒත් අපිට කේන්ති යනවා. ඒ තමයි අපේ හැටි. ඉතින් අපි කොහොමද මේක වෙනස් කරන්නේ.

සමහරු පුරුදු වෙලා ඉන්නේ කේන්ති ගියාම මේ කේන්තිය දැඩිව පාලනය කර ගන්න. ඔවුන් කේන්තිය පිටතට නොපෙන්වා ඉන්න ලොකු වෙහෙසක් ගන්නවා. පස්සේ කියනවා මම පුදුම අමාරුවකින් කේන්ති පාලනය කර ගත්තේ තාමත් මගේ ඔළුව රිදෙනවා කේන්ති ගිය තරමට කියලා. අත්තෙන්ම මේ විදියට දැඩි ආයාසයකින් කේන්ති පාලනය කරන අය තමන්ටම ලොකු හානියක් කර ගන්නවා. මේ අධික කේන්ති යාම නිසා ඔබේ රුධිර පීඩනය ක්ෂණිකව ඉහල යනවා. ඔබේ ශරීර උශ්නත්වය ඉහල යනවා. ස්වසනය වේගවත් වෙනවා. මේ ඔක්කොම වෙන්නේ අපිට ප්‍රතිවාදියාට පහර දෙන්න කරන ශාරීරික සූදානමක් හැටියට. ඒත් ඇත්තටම අපිට ඒක කරන්න බැරි බව අපේ බුද්ධිය කියනවා. ඉතින් අපි අර සිදු වුනු ශාරීක සූදානම ඇතුලතින් දැඩිව තොල් විකාගෙන, දත් මිටි කමින් පාලනය කර ගන්නවා. මේ පාලනය කර ගැනීම නිසා අපේ සිදු වුනු ශාරීරික සූදානම භාවිතා වෙන්නේ නැහැ. අන්න එතැනදී අපේ ශරීරයේ ස්වභාවික සිදුවීම පලක් නැති සූදානමක් වෙනවා. එතකොට අර ගොඩ නැගුනු ශාරීරික උශ්නත්වය භාවිතා වෙන්නේ නැහැ. රුධිර පීඩනය වැඩි වූවාට හද ගැස්ම වැඩි වූවාට ශරීරය ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ නැහැ. මේ නිසා මේ ශාරීරික සූදානම ශරීරයට හානිදායක බවට පත් වෙනවා. 

කේන්ති පිට කලොත් ඔබ සමාජයීය වශයෙන් ගැටළු වලට මුහුණ දෙනවා. දැඩිව පාලනය කලොත් ශාරීරිකව ඔබට අනතුරක් වෙනවා.

දැන් අපි මොකද කරන්නේ. කේන්ති ගියාම පාලනය කිරීම ශරීරයට අහිතකර නම් අපිට ඉතිරි එකම විකල්පය කේන්ති නොගෙන සිටීමයි. කොහොමද කේන්ති නොගෙන ඉන්නේ? කේන්ති නොගෙන ඉන්න කවුරුවත් හිතලා කේන්ති ගන්නේ නැහැ. ඒක අවස්ථානුකූලව ඉබේ සිදු වන ක්‍රියාවක්.

කේන්ති නොගෙන ඉන්න නම් කේන්ති ඇති වෙන හේතු පාලනය කරන්න ඕනේ. ඔව් කේන්තිය නෙවෙයි කේන්ති ඇති වෙන හේතු පාලනය කරන්න ඕනේ. මේක කෙනෙක් පුහුණු කල යුතු කුසලතාවයක් කිව්වොත් වඩා නිවැරදියි. අපිට පුළුවන් නම් අනිත් මිනිස්සුන්ගේ ස්වභාවය තේරුම් ගන්න. එයාගේ හැටි ඔහොමමයි කියලා දන්නවානම් අපිට පුළුවන් ඒ අය එක්ක කරන ගණුදෙනු වඩා පරිස්සමින් කරන්න. වෙළෙන්දෝ අපෙන් කඩා වඩා ගන්නම සූදානම් කියලා දන්නවානම් මිලදී ගැනීමකදී වඩා ආරක්ෂාකාරී විය හැකියි. ඔබේ වටිනා දෙයකට හානි වුනොත් කේන්ති යනවා නම්, එක්කෝ මේ මොන වටිනා දේත් දවසක මට නැති වෙනවා කියලා ඒකේ අනිත්‍යය වටහා ගන්න ඕනේ, නත්නම් ඒ දේ ගැන වඩාත් අවධානයෙන් ආරක්ෂා කරන්න ඕනේ. 

ඔව් අපිට කේන්ති නොගෙන ඉන්න නම් වෙන්න ඕනේ පුළුවන් තරම් අපි මුහුණ දෙන හැම අභියෝගයකම ස්වභාවය තේරුම් අරන් අපි අවබෝධයෙන් ඒවාට මුහුණ දීම තමයි.
එතකොට ඇයි මේ දවස් වල හැමෝටම කෙන්ති යනවා වැඩි? අපිට එහෙම දෙයක් තේරෙනවා නේද? පුද්ගලිකව අපි හැමෝටමත් එහෙම කේන්ති යාමේ වැඩි බවක්  තියෙනවා  නේද? ඒකට හේතුව ඔය මුලින් කී කිසි දෙයක් නෙවෙයි, අපිට වටපිටාවෙන් බලපාන නොයෙකුත් හේතු නිසා.  හිතේ ඇතිවෙන අසහනකාරී මානසිකත්වය නිසා. ප්‍රශ්ණ වැඩි නිසා ඇති වෙන මානසික විවේකය අහිමි වීම නිසා. ඇත්තටම රටක සමස්ත ආර්තික කඩා වැටීමකදී මිනිසුන්ගේ සිතුවිලි වලත් ක්‍රමාණුකූල කඩා වැටීමක් සිදු වෙනවා. ඒක බොහෝ විට ඍජු හේතු නැතිව හුදු ප්‍රවෘත්ති හා කටකථා වල ගැබ් වෙන ඍණාත්මක තොරතුරු මත පදනම්ව වුනත් වෙන්න පුලුවන්. බලන්න අද අපිට අහන්න ලැබෙන්නේම හිත බර කරන පුවත් නේද? අන්න ඒක තමයි මේ මානසික අසහනකාරී තත්වය වර්ධනයට වගේම ඒකේ හේතුවක් ලෙස හට ගන්නා වැඩි කේන්ති යාමේ මූලික හේතුව.

මේ තත්වයේදී නම් අපිට කරන්න තියෙන මූලිකම දේ තමයි හැකි උපරිමයෙන් මේ ඍණාත්මක ප්‍රවෘත්ති වලින් ඈත්ව සිටීම. යම් පමණකට රටේ තොරතුරු දැන හිටියාම සාමන්‍ය පුර වැස්සියෙකුට හොඳටම ඇති. ඒ නිසා ප්‍රවෘත්ති වලින් ටිකක් හෝ ඈත් වෙන්න. ඒ වගේම සිතේ සතුට වඩවන පුරුදු වලට වැඩි වැඩියෙන් නැඹුරු වෙන්න. සිතේ සතුට වඩවන ක්‍රියා කාරකම් නම් පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස් වෙනවා. ඒක ගීතයක් ඇසීම, චිත්‍රපටියක් බැලීම වගේ විවිධ දේවල් වෙන්න පුළුවන් හැබැයි චිත්‍රපටි වලදී නම් අධික සටන් ජවනිකා, ඝාතන, විනාශකාරී සිදුවීම් රැගත් ඒවා නොබලා සිටීම වඩාත් හොඳයි (විශේෂයෙන් මේ වගේ තත්වයක් පවතින වෙලාවක).
තව අපිට පුළුවන් නම් වැඩි වේලාවක් අපි ප්‍රිය කරන මිතුරු ඇසුරක ඉන්න, සිත නිවන සුන්දර පරිසරයක පොඩි වෙලාවක් ගත කරන්න, ගහ කොල එක්ක, සුරතල් සතුන් එක්ක හෝ මාළු ටැංකියක් ලඟ පොඩි වේලාවක් දිනකට ගත කරන්න ඒවායින් අපේ සිතට ඇති වෙන සැනසිලිදායක හැඟීම නිසාම කේන්ති යාම වගේ සුන්දර නොවූ හැඟීම් අපෙන් ක්‍රමයෙන් ඈත් වෙනවා. ඉතින් මේ වගේ පුරුදු අපිට නැතත් සිතා මතා හෝ ගොඩ නගා ගන්නට පොඩි වෙහෙසක් ගමු. මේ ඒකට හොඳම වෙලාවයි. වෙන කිසිවක් නැතිනම් හැකි තරම් ඈත තියෙන පොල් ගහක උඩින්ම තියෙන කොලයක අග්ගිස්ස දෙස මිනිත්තු දහයක් බලාගෙන ඉන්න, ඒ ගැනම අවධානයෙන් බලාගෙන ඉන්න. ඔබට ලොකු නිවීමක් දැනේවි.

මේ කෙන්ති යන වෙලාවේ අපි හැකිතරම් කේන්ති නොගෙන ඉන්නට උත්සුක වෙමු. ඒක තමන්ටත් තමන් වටේ සිටින අයටත් ලොකු උදව්වක් වේවී.

9 comments:

  1. මම නං ඔය උපදෙස දැනටමත් පිළිපදිනවා. සිරස්තල විතරයි ප්‍රවෘත්ති වල බලන්නේ.

    ReplyDelete
    Replies
    1. ස්තුතියි ඔබේ අදහස් දැක්වීමට.
      ඍණාත්මක තොරතුරු මනසට පිවිසීම වලක්වා ගැනීම හොඳම උපක්‍රමයක්.

      Delete
  2. Replies
    1. ස්තුතියි ඔබේ ප්‍රතිචාරයට.

      Delete
  3. හප්පේ බොහොම වටිනවා.

    මාත් කාලයක් ඔහොම කේන්ති ගත්තා. පස්සේ තරහ ගැන film 2,3ක් එහෙමත් බැලුවා, ඒකත් තරහ පාලනය කරන්න පහසුවක් උනා.

    අනික තව deep breath කරන එකත් තරහ පාලනයට හොඳයි.

    ඒ වගේම අපේ emotional intelligence වැඩි කරගන්න පුලුවන් දේවල් කරා නම් හරි.

    ReplyDelete
    Replies
    1. බොහෝම ස්තුතියි තවත් දැනුම මෙතැනට එකතු කලාට.
      ගැඹුරු හුස්ම ගැනීම ක්ෂණිකව තරහ පාලනය කිරීමට හොඳ උපක්‍රමයක් තමයි. දත්මිටි කාගෙන ඉවසනවාට වඩා බොහෝම හොඳින් තරහා නිවා ගත හැකි උපක්‍රමයක් ඒකත්.

      emotional intelligence වැඩි කර ගන්න ක්‍රමානුකූල පුහුණුවක් අවශ්‍ය වෙනවා. ඒ වෙනුවෙන් කෙනෙක් යම් කාලයක් වැය කිරීම බොහෝම ප්‍රතිපල දායක දෙයක්. නමුත් ඒ කෙරෙහි ධනාත්මක දැක්ම මුලින් වර්ධනය කරගත යුතුයි. එතැනට කෙනෙක් යොමු කිරීමත් තරමක් අපහසු වුවත් ඉතා වටිනා දෙයක්. ඔබේ අදහස් දැක්වීම ඒ අතින් බොහෝම වෑදගත්.
      ස්තුතියි!

      Delete
    2. ගොඩක් කාලයක් යන එක සහ ඒකේ ප්‍රථිලාභ සසඳලා බලනකොට කාලයට වඩා ඒක මාර වැදගත් හැබැයි ඉතින් හැමෝටම ඕනි ක්ෂණික දේවල් නෙහ්😑

      වෙලාවක් තියෙනවා නම්,
      https://naveensandeepakumara.blogspot.com/2022/06/system-change.html මේ පැත්තෙත් ඇවිත් යන්න එන්න🤗😊

      Delete
  4. කේන්තිය පාලනය කර ගන්න එක තරම්... අමාරු හා ජීවිතයට වැඩදායි තවත් දෙයක් නැති තරම්. කේන්තියෙන් ඉන්න වෙලාවට තීරණ ගැනීම භයානකයි.

    ReplyDelete